Übeyd mədəniyyəti

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Son Übeyd mədəniyyətinə aid qab
(Eradan əvvəliki Avropa-Übeyd mədəniyyəti xərtənin sağ yanı altındadı, palıdı rənglə qeyd olunub.)

Übeyd mədəniyyəti və ya Obeyd mədəniyyəti[1]enolit dövrünə aid mədəniyyət.

Ümumi məlumat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

E.ə. V minillikdə Yaxın Şərqdə, xüsusilə Mesopotamiyada mədəni inkişafın yüksək səviyyədə olmuşdur. Məhz bu dövrdə ilk dəfə olaraq Mesopotamiyada qədim şəhər mədəniyyətinin meydana çıxdığını, Şumer mədəniyyətinin bünövrəsinin qoyulmuşdur. E.ə. V minillikdə Cənubi Mesopotamiyada mövcud olmuş Ubeyd arxeoloji mədəniyyəti e.ə. V minilliyin birinci yarısında daha da inkişaf edərək yayılmış və Mesopotamiyanın şimal əyalətlərini əhatə etmişdir.

Мəlum olduğu kimi, Ubeyd mədəniyyəti protoşumerlərə və şumerlərə aid edilir. Şumer dili Hind-Avropa dilləri ilə qohum olmamış, onun türk dilləri ilə bağlı olmasına dair inkaredilməz dəlillər aşkar olunmuşdur. Bu mədəniyyət üçün xarakterik olan arxasıüstə uzadılmış skeletlərin Мesopotamiyada yayılması şumerlərin gəlişi ilə əlaqələndirilir.

  • Чайлд Г. Древнейший Восток в свете новых раскопок. М., 1956.
  • Массон В. М. Средняя Азия и Древний Восток. М.—Л., 1964.
  • Parrot A. Archeologie mesopotamienne. Paris, 1953. T. 2.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Обејд мәдәнијјәти // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: МисирПрадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 314.